I.   W języku francuskim rozróżniamy trzy typy akcentów:

 

1. Accent aigu   może wystąpić w każdej części  wyrazu  np. w słowie été  ( lato). Powoduje on, że é jest zamknięte   [e]                                                                             ( usta ustawione w pozycji  szerokiego uśmiechu)

2. Accent grave  pojawia się tylko wewnątrz wyrazu np. w słowie mère (matka). Powoduje on, że è jest otwarte[ɛ]

         ( zbliżone w wymowie do polskiego e)

    3.  Accent circonflexe np. w słowie être ( być) ê → [ɛ]

​

          ! Obecność akcentów nie tylko zmienia wymowę, ale także może zmienić

            znaczenie wyrazów np. ou (albo)  où (gdzie)

 

II.   Łączenie międzywyrazowe ( liaison) jest to fenomen, który dotyczy                         wyłącznie języka mówionego. Polega on na tym, że   spółgłoska końcowa 

        stojąca przed samogłoską lub niemym „h” i która w normalnych warunkach 

        jest niewymawiana na skutek łączenia zostaje wymówiona.

​

                    en _  Italie   [ ąnitali]

​

                    !  W łączeniach „s” wymawiamy jak [z]            les _ hôtels   [lez-otel]

​

       Dzięki liaison można np. odróżnić liczbę rzeczownika oraz formy czasowników.

                   il écoute [il-ekut]    /  ils écoutent  [ilzekut]

 

III.   Elizja to wyrzucenie ostatniej samogłoski z wyrazu i zastąpienie  jej  

          apostrofem ‘ jeżeli następny wyraz zaczyna się samogłoską lub niemym „h”

    

               ce est → c' est ( to jest)   le hôtel → l'hôtel (hotel)

​

 

IV.     Samogłoski lub grupy literowe wymawiamy w następujący sposób:

 

1. è, ê, ai, ei → [ɛ]   ( zbliżone w wymowie do polskiego e)

         crème (krem), fenêtre (okno), gai (wesoły), reine (królowa)

​

     2. é, ée, er ( w czasownikach 1 grupy) →[e]                                                                                 ( usta ustawione w pozycji  szerokiego uśmiechu)

          cité (osiedle), fée (wróżka), chanter (śpiewać)

​

     3. i, ï, y→ [i]

         ici (tutaj), maïs (kukurydza), lycée ( liceum)

​

     4. o, au, eau→ [o]

          pomme (jabłko), défaut (wada), eau (woda)

​

     5. ou → [u]

         pour ( dla, żeby)

​

     6. oi, oy → [wa] [ła]

          boisson ( napój), moyen (średni)

​

     7. u → [y] ( usta układamy tak jak do wymowy „u”,ale mówimy „i”)

         rue (ulica)

​

     8. ui → [wi] [łi]

          je suis (jestem)

​

     9. e  → [ə] nieme końcowe zawsze

          lettre (list), samedi (sobota)

 

V.   Samogłoski nosowe lub grupy literowe wymawiamy w następujący sposób:

 

1. an, en, am, em → [ɑ̃ ] [ą ]                                                                                            vacances( wakacje), centre (centrum), jambe (noga), temps (czas, pogoda)

2. in, en końcowe, ain, ein, aim, ym, un → [ɛ̃] [ę]

        cinq (pięć), chien (pies), pain (chleb), plein (pełny), faim ( głód),  

        thym(tymianek), un( rodzajnik nieokreślony)

 

VI.  Spółgłoski lub grupy literowe wymawiamy w następujący sposób:

 

1. p, pp

         page (strona), appareil (aparat)

​

     2. f, ff, ph → [f]

         femme (kobieta), coffre (bagażnik), photo (zdjęcie)

​

     3. g, gg, gu → [ g]

         goût (smak), jogging, guerre (wojna)

​

     4. ge, gi → [ʒ] [ż]

         géant (gigant), angine (angina)

​

     5. gn  → [ɲ] [ń]

         gagner ( zarabiać)

​

     6. j → [ʒ] [ż]

         jeune (młody)

​

     7. k, qu, c, cc, ck, cqu → [k]

          kilo (kilogram), qui (kto), lac (jezioro), occasion (okazja), ticket (bilet),    

         Grecque ( Greczynka)

​

     8. ch →[ʃ] [sz]

        chambre (pokój)

​

     9. s, ss, sc, x, ce, ci, cy, ç → [s]

         salade (sałata), poisson (ryba), scène (scena), dix (dziesięć), douce (słodki),

         ciel (niebo), cycle (cykl), leçon (lekcja)

​

    10. cc, x, xc, c → [ks]

           succès (sukces), sexe (płeć), excellent (wspaniały)

​

    11. z, zz, s oraz z pomiędzy dwoma samogłoskami → [z]

          zéro, jazz, musée (muzeum), dix ans (10 lat)

​

    12. h nie wymawiamy

           hôtel (hotel)

    13. Spółgłoski końcowe najczęściej nie wymawiamy.

           art (sztuka), beaucoup (dużo), repas (posiłek)

​

    14. aille, eille → [aj, ej]

          paille (słoma), feuille (liść)

​

     15. –tion, -sion, -ssion → [sją]

            action (akcja), version (wersja), passion (pasja)

 

 

VII. L’alphabet